Trải dài từ Bắc vô Nam, có một địa điểm có lẽ với bất cứ ai khi đi ngang qua cũng muốn được ghé vô dù chỉ là trong giây lát. Đó chính là Vũng Chùa, nơi an nghỉ của vị tổng tư lệnh quân đội Nhân dân đầu tiên của Việt Nam. Giờ đây, nơi này cũng đã trở thành một điểm đến du lịch tâm linh hấp dẫn.
Vũng Chùa – Đảo Yến nằm dưới chân dãy Hoành Sơn, thuộc thôn Thọ Sơn, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình, cách quốc lộ 1A 3km, cách Đèo Ngang 4km về hướng Đông Nam. Nơi đây được bao bọc bởi 3 hòn: Hòn Gió, Hòn La, Hòn Nồm (hay còn gọi là Đảo Yến).
Với diện tích khoảng 10ha, đến Vũng Chùa – Đảo Yến, bất cứ ai cũng cảm nhận thấy đây là vùng đất hoang sơ nhưng rất yên bình. Địa hình cong hình cánh quạt, lại được bao bọc bởi 3 hòn nên khu vực biển Vũng Chùa khá kín gió. Vì thế, dù hướng ra biển Đông nhưng sóng ở đây không ào ạt xô bờ mà nó nhẹ nhàng như vỗ về bờ cát. Đây cũng chính là lý do mà các tàu thuyền của ngư dân đều neo đậu ở Vũng Chùa trong những ngày gió bão.
Người dân trong làng kể rằng, ở Vũng Chùa có một ngôi chùa rất linh thiêng, trải qua nhiều biến cố của thời gian chỉ còn lại nền móng. Nếu động Phong Nha mang vẻ đẹp kỳ bí, thì Vũng Chùa – Đảo Yến mang một vẻ đẹp hoang sơ nằm trong vịnh Hòn La, mà theo theo sách Đại Nam dư địa chí ước biên ghi lại rằng là vịnh La Sơn.
Vịnh La Sơn như một tòa thành được bao bọc kiên cố bởi những ngọn núi có thế như rồng cuốn hổ ngổi. Trong đó đỉnh mũi Rồng ngạo nghễ chồm ra biển, ngay vách đá có hai hang động nhỏ đối xứng nhau. Mỗi khi thủy chiều dâng, sóng biển tung trắng xóa luồn sâu vào hang rồi phun ra giống hệt như rồng đang phun nước. Xưa nay, người dân ở Vũng Chùa vẫn xem mũi Rồng là nơi đất trời hội tụ. Trên đỉnh núi này, người xưa có đặt một tảng đá, gọi là hòn đá thề; hàng năm người dân trong làng đều đến đó để cúng trời phật, mong cầu sự an bình, chở che. Vì thế, nơi đây được coi là linh thiêng nên không ai dám mạo phạm.
Trước đây, Vũng Chùa – Đảo Yến ít được du khách biết đến, cho đến khi Đại tướng Võ Nguyên Giáp chọn nơi này làm nơi yên nghỉ cuối cùng, Vũng Chùa đã trở thành một trong những điểm đến mơ ước của rất nhiều người.
