Có lẽ khi nhắc tới cố đô Huế, người ta sẽ nghĩ ngay tới chùa Thiên Mụ – một ngôi chùa cổ nằm bên bờ sông Hương với nhiều giai thoại ly kỳ và cảnh quản hữu tình. Không chỉ nổi tiếng ở Huế mà với cả nước, nó có vị thế không hề nhỏ.
Được chính thức khởi công năm Tân Sửu (1601), vào thời Chúa Nguyễn Hoàng, vị chúa đầu tiên của xứ Đàng Trong. Chùa Thiên Mụ được xây dựng trên một ngọn đồi cao, nhìn xuống dòng sông Hương thơ mộng. Nằm cách thành phố Huế về phía Tây Nam khoảng 4km, đây là ngôi chùa không chỉ là biểu tượng của đất cố đô mà còn là của Việt Nam.
Chùa Thiên Mụ hiện có hai quả chuông. Một quả được đúc vào năm Canh Dần (1710) cao 2.50m và được đặt trong một ngôi nhà bát giác bên phải tháp Phước Duyên. Còn quả chuông thứ 2 được đúc vào năm Gia Long thứ 14 (1815), được đặt trên lầu chuông bên trái cổng Tam Quan làm nhiệm vụ giữ nhịp thời gian của ngôi chùa.
Nếu đứng từ bến sông Hương nhìn lên, bạn sẽ thấy ngay tháp Phước Duyên đứng sừng sững giữa sân chùa, oai nghiêm cao vút vươn lên bầu trời. Tháp được xem là linh hồn của ngôi chùa và được vua Thiệu Trị cho xây dựng vào năm 1844 hình bát giác, cao 21m, gồm 7 tầng và mỗi tầng đều có những tượng phật nằm bên trong.
Nếu có dịp thăm chùa, bạn sẽ thấy rõ vẻ đẹp biểu tượng nghìn năm của đất cố đô này. Qua khỏi tháp Phước Duyên là điện Đại Hùng, ngôi chính điện của chùa. Điện Đại Hùng là một công trình kiến trúc được bảo tồn khá nguyên vẹn dù phải trải qua nhiều biến cố lịch sử. Chính điện vừa cổ kính, vừa trang nghiêm lại vừa nguy nga, đồ sộ.
Từ sân chùa nhìn xuống là dòng sông Hương thăm thẳm trôi lững lờ. Xen kẽ, hòa quện vào đó là những chiếc thuyền neo đậu hiền hòa dưới bến lặng mình chờ đợi những vị khách ở xa tới thăm. Bên cạnh đó là hàng thông ba lá luôn tỏa một màu xanh tươi mát. Bởi vậy mà, du khách đến thăm chùa dường như quên hết những mệt nhọc trên đường đi… mà thay vào đó sẽ được tận hưởng sự thanh bình, thư thái của nơi đây.
Ngoài vẻ đẹp về kiến trúc, lịch sử, chùa Thiên Mụ còn là nơi lưu giữ nhiều cổ vật quý giá: đó là những bức tranh hoành phi, những câu đối cổ, hay những bức tượng cổ quý hiếm vừa có giá trị về mặt lịch sử vừa có giá trị về mặt nghệ thuật… Tất cả những điều ấy, như tăng thêm vẻ đẹp cổ kính, thơ mộng cho ngôi chùa này. Nếu có thời gian rảnh rỗi, và muốn khám phá thì bạn nên đến thăm quan chùa nhất là vào dịp đầu năm. Vừa có cơ hội hành hương bái phật, vừa có cơ hội du lịch và mở rộng kiến thức về lịch sử, về phật giáo Việt Nam.
